19 juni Aan de poort van de pas (92 km)

Vertrokken dus uit Oloron. Als afscheid zagen we de patron een vers stokbroodje halen...dat ze overigens voor zichzelf hield. Het eerste bakkertje onderweg is voor ons. We verlaten Oloron over een vlak parcours. Opmerkelijk gelet op het landschap. Wat verder opvalt is dat het vanaf hier tweetalig is. We zijn in Frans Baskenland. Veel onuitsprekelijke combinaties met t, x, z en au en ui. Lijkt een harde taal. Een kilometer of 20 buiten Oloron, zien we een niet aangekondigd, noch aangegeven monument. Een grijze sobere zuilenrij. Het blijkt het herdenkingsmonument te zijn voor Camp Gurs. Een internerigskamp dat van 1939 tot 1945 ' dienst'  heeft gedaan voor respectievelijk vluchtelingen uit de Spaanse burgeroorlog, de internationale brigades, gevluchte joden, anti-Vichy activisten, dit gedeelte van Frankrijk viel immers het grootste gedeelte van de tweede wereldoorlog onder het Vichy bewind. Bij elkaar verbleven er in die jaren hier 22.000 mensen, van wie 18.000 joden. 1100 zijn er hier door de kampomstandigheden omgekomen. Fransen praten niet graag over de tweede  wereldoorlog. Elle etait sans gloire. Gisteren zagen we nog wel in een paar dorpjes de herdenking van de slag bij Waterloo die tweehonderd jaar geleden had plaatsgevonden. Dat dan weer wel.

We halen het echtpaar uit Veghel bij, dat toch maar niet de Col du Somport was overgetrokken. Hij is inmiddels gevallen, heeft een geschaafde knie, zij doet het kopwerk. Wij stoppen bij Hopital St Blaise. Een tot kerk verbouwd hospitaal uit de 12e eeuw. Op deze plek verzamelden pelgrims zich om via St Jean Pied de Port naar Santiago te reizen. De zieken bleven achter, doorgaans om hier te overlijden. Het verschil tussen hospitaal en hospice was toen niet zo groot. St Blaise was een Armeense bisschop, patroonheilige van zieken, dieren en dokters. Vooral keelklachten hadden zijn voorkeur. Eens redde hij een jongetje dat zich verslikt had in een visgraat. Vroeger kregen we de Blasiuszegen, gekruiste kaarsen en de spreuk die ons moest vrijwaren van keelpijn. We steken een kaarsje op. Buitengekomen begint het weer te regenen. Blasius stelt ons op de proef, zeker als we met de regen een colletje moeten nemen van 5 km en gemiddeld 7,5%. Blijft veel met bepakking. Maar geen keelpijn. Uiteindelijk bereiken we St Jean Pied de Port, het stadje aan de voet van de Roncevaux pas, startpunt van vele wandelaars, die hier vandaan de Camino Frances lopen. Het stadje is volledig ingericht op de pelgrimage. Talloze overnachtingsmogeloijkheden van gratis tot prijzig. We halen na Hopital St Blaise onze tweede stempel van die dag in het officiële pelgrimskantoor. Op een of andere manier voel je hier de verwachting en spanning van dat wat komen gaat. Mensen vertellen elkaar waarom ze gaan lopen of fietsen. Soms op zoek naar het onbekende, dan weer om afscheid te bemen van het bekende. Prettige, tintelende  atmosfeer. De vele souvenirwinkeltjes kunnen dat niet wegnemen. Wij voelen ons ervaren met 1800 km in de benen.

Natuurlijk heeft de film The Way (2010) een enorme invloed gehad op met name Amerikanen die hier willen komen lopen. De film vertelt over de loutering van het personage gespeeld door Martin Sheen, die, nadat zijn zoon gestorven is op de Camino, zijn plaats inneemt. Geen verdere spoilers hier.

Wij slapen 8 km verderop in Arneguy. Precies op de grens van Frankrijke en Spanje. Morgen echt Spanje dus. Hasta manana.